Skip to main content

Dom robotniczy - historyczne miejsce na mapie Nowego Sącza

Dom Robotniczy mieszczący się przy ulicy Zygmuntowskiej to bez wątpienia jedno z ważniejszych miejsc historycznych na mapie Nowego Sącza. Ten dawny ośrodek kultury założony został przez kolejarzy z dzielnicy kolejowej, którzy nie byli do końca zadowoleni z pracy w tamtejszym Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół”. Obecnie budynek służy jako miejsce noclegowe dla turystów odwiedzających okolice.

Pocztówka z początku XX weku z rysunkiem pierwotnego wyglądu Domu Robotniczego. Źródło: twojsacz.pl

110 lat historii w jednym miejscu

Nowy Sącz to miasto łączące w sobie nowoczesność i ducha minionych lat. Dowodem na to jest spora ilość miejsc historycznych zachowanych w oryginalnej formie bądź odremontowanych. Jednym z takich budynków jest właśnie Dom Robotniczy. Pierwsze wzmianki o tym miejscu pochodzą już z 1877 roku, kiedy to miejscowi kolejarze zaczęli zbierać fundusze na budowę własnego domu kultury. Miał on im służyć do przesiadywania i spokojnej pracy.

Marzenie to zaczęło spełniać się w 1901 roku, kiedy specjalnie powołany do tego celu komitet kupił sporą działkę przy ulicy Zygmuntowskiej 17. Budowa Domu Robotniczego zakończyła się w 1907 roku, a budynek w stylu neogotyckim został zaprojektowany przez Jana Stobeckiego. Miejsce to bardzo szybko zdobyło serca wszystkich kolejarzy, dzięki czemu już na początku XIX wieku zaczęło pojawiać się na pocztówkach z Nowego Sącza.

Obecnie w miejscu tak uwielbianym przez kolejarzy mieszczą się Pokoje gościnne Zygmuntowska, gdzie każdy pasjonat historii może poczuć wyjątkowy klimat tego miejsca, spędzając tu chociaż jedną noc.

Pokoje gościnne Zygmuntowska

ul. Zygmuntowska – dawne centrum kultury Nowego Sącza

Ulica Zygmuntowska to obecnie głównie domy mieszkalne, hotele, restauracje oraz sklepy z pamiątkami. Dawniej była to jedna z istotniejszych ulic w mieście, która cieszyła się niebywałą popularnością. Adres ten mieścił ogromną ilość instytucji, takich jak Koło Stowarzyszenia Zawodowego Robotników i Służby Kolei Państwowych w Austrii, orkiestry, siedziba partii socjalistycznej, sklep oraz siedziba spółdzielni „Samopomoc”, czy też Klub Robotniczy. Tak duża liczba różnorodnych ośrodków sprawiła, że w latach 20-tych ubiegłego wieku założyciele Domu Robotniczego postanowili rozbudować swój ośrodek, by ten nie stał się gorszy od swoich sąsiadów.

Co ciekawego działo się w Domu Robotniczym?

Na kilka lat przed ukończeniem budowy Domu Robotniczego, czyli w 1901 roku w mieście powstało Robotnicze Towarzystwo Śpiewackie „Echo”, które skupiało wybitnie uzdolnionych śpiewaków z robotniczych warstw Nowego Sącza. Wraz ze zdobyciem przez Dom Robotniczy sporej popularności towarzystwo to postanowiło przenieść swoją siedzibę właśnie do budynku przy ulicy Zygmuntowskiej. Było to ogromne wydarzenie dla wszystkich kolejarzy oraz początek rozwoju Domu Robotniczego. W innych pomieszczeniach tego budynku zaczęto otwierać kolejne siedziby, wśród których wymienić można Orkiestrę Pracowników Cesarsko-Królewskich Warsztatów Kolei Wschodniej. Wkrótce, bo w 1912 roku w budynku Domu Robotniczego otworzono pierwsze prawdziwe kino w mieście, czyli „Kino Wiedza”, które już w 1933 roku zaczęło przyciągać widzów kolorowymi filmami. W budynku mieściła się również Biblioteka Związku Zawodowego Pracowników Kolejowych otwarta w 1918 roku.

Dom Robotniczy w połowie lat 90. Widoczne m.in. wejście do funkcjonującego do 2008 roku Kina Kolejarz. Źródło: twojsacz.pl

Dom Robotniczy to nie tylko piękna kamienica, ale i ogromna dawka historii i wiedzy o kulturze tego regionu, dzięki czemu nocleg w tym miejscu staje się niezwykłą przygodą i spełnieniem marzeń prawdziwych pasjonatów dawnych dziejów.

Polityczna działalność Domu Robotniczego

Na uwagę zasługuje także polityczna rola Domu Robotniczego. W Tym budynku Związek Walki Czynnej przechowywał broń, a na spotkania konspiracji przed wybuchem I wojny światowej przyjeżdżał Józef Piłsudski. Przed Budynkiem Domu Robotniczego, 31 października 1918 roku, członkowie organizacji paramilitarnych zorganizowali spotkanie, które miało na celu opracowanie pokojowego przejęcia władzy od Austriaków. O aspekcie politycznym do dnia dzisiejszego przypomina tablica, poświęcona Zygmuntowi Markowi, prawnikowi i politykowi, który był działaczem lewicowym, często goszczącym w Nowym Sączu.

Dom Robotniczy od kilku lat jest własnością prywatną. Po tylu latach z radością i satysfakcją obserwujemy, jak budynek ponownie świeci blaskiem świetności, a odremontowana fasada stanowi perełkę całej dzielnicy kolejowej.